صنایع دستی استانهای کشور ( قسمت پنجم )

 به گزارش خبرگزاری برنا ؛ به مناسبت روز صنایع دستی 20 اردیبهشت ماه با صنایع دستی استانها آشنا شوید :

*استان اردبیل

قالی بافی، قالی اردبیل، گلیم بافی، ورنی، گلیم سوزنی، جاجیم بافی

● استان خوزستان

گلیم، گلیم پارچه ای، پشتی، موج، مقنعه، احرامی، ابریشم بافی، عبا بافی، نمد مالی، کلاه نمدی، گیوه بافی و گیوه دوزی، صنایع دستی چوبی، خراطی، حصیر بافی، بوریا (حصیر زیر انداز)، کپو بافی، سبد بافی، فلزکاری، ورشو سازی، میناکاری و قلمزنی، قلمزنی، تولید محصولات پوستی

از مهم ترین صنایع دستی می توان به عبابافی در شوشتر و اطراف آن اشاره کرد.

* استان تهران

روکاری (رودوزی)، قالی بافی، جاجیم بافی، چادرشب بافی، نمد مالی، زیلو بافی، سفالگری و سرامیک سازی

*استان یزد

ترمه یزد

یزد یکی از مهدهای ترمه در ایران است و در همه جای شهر می توانید مغازه هایی را بیابید که این پارچه را عرضه می کنند. پارچه ترمه از لحاظ نقش و بافت و مواد اولیه متنوع است و از ابریشم، پشم و کرک الوان تهیه می شود. معروف ترین طرح ترمه بته جقه است؛ اما شاخ گوزنی و شاه عباسی هم از دیگر طرح هایی هستند که برای بافت این پارچه به کار می روند. پارچه ترمه این روزها در لباس، کیف، کفش، زیورآلات، سجاده، رومیزی و ... استفاده می شود.

چادرشب

چادر شب پارچه ای است که در شهرستان یزد، اردکان و بخش زارچ بافته می شود و معمولا در دو نوع است:

• نوع اول آن نازک و منقوش است و به نام چادرشب رختخواب‌پیچ شهرت دارد.
• نوع دوم آن دارای ضخامت بیشتری است و چادرشب صحرایی نام دارد و برای حمل علوفه و محصولات کشاورزی استفاده می‌شود و دارای نقش‌های راه راه است.

شمد

شمد نوعی پارچه نازک است که در بافت آن نخ پنبه یا ابریشم مصنوعی به کار رفته و در فصل تابستان به عنوان روانداز از آن استفاده می کنند. شمد اغلب دارای نقش‌های ساده به صورت چهارخانه است.

زیلو

زیلو از زیراندازهای معروف استان یزد و یکی از بادوام ترین زیراندازها به ویژه برای مناطق کویری است. مرکز تولید زیلو شهرستان میبد است و قدیمی‌ترین زیلو در مسجد جامع میبد قرار دارد. برای بافت زیلو از نخ پنبه‌ای استفاده می کنند و نقش های آن معمولا به رنگ آبی و سفید یا قرمز و نارنجی و سبز است.

طلا

طلاسازی یکی از مشاغل یزدی هاست و بازار طلای یزد رونق زیادی دارد. عیار طلا در این استان متفاوت است؛ عیار ۱۸ یا 750، مبنای ساخت و فروش طلای استاندارد محسوب می شود اما در یزد طلاهای عیار بالا طرفداران بیشتری دارند. عیار ساخت طلا در این استان ۸۷۵ و ۹۰۰ است.

سفال و سرامیک

میبد تولید کننده عمده سفال در استان یزد است و سفالگری در این شهر قدمت زیادی دارد. از نشانه های قدمت زیاد این هنر در میان مردم میبد می توان به قطعاتی از خرده سفال‌های رنگی اشاره کرده که در لابه لای خشت‌های بزرگ نارین قلعه که متعلق به دوران ساسانی است، به دست آمده اند. سفال میبد بر دو نوع است: سفال تهیه شده از رس و سفال تهیه شده از خاک سفید که همان کاشی است. ماهی، خورشید خانم، چیت، مرغک (گنجشک) طرح های معروفی هستند که بر روی سفال ها و سرامیک های میبد مشاهده خواهید کرد.

دارایی بافی

دارایی یا ایکات پارچه ای از ابریشم طبیعی بوده و امروزه از نخ ویسکوز تهیه می شود. در بافت این پارچه رنگ های گرم  مانند زرد، سبز، قرمز و بنفش را به کار می برند. در قدیم این پارچه ابریشمی جزو جهیزیه هر عروس بوده و حکم وسایل سرمایه ای او را داشته است و به همین دلیل به آن نام دارایی را داده اند. از سوی دیگر چون اشخاصی که این نوع پارچه را می‌خریدند ثروتمند بودند هم این پارچه را دارایی می خواندند. 

زری بافی

پارچه های زربافت یزد از انواع باکیفیت این نوع پارچه هستند. در تهیه نوع اصیل این پارچه‌ ظریف و بسیار گران بها از ابریشم خالص، ابریشم رنگی و نخ گلابتون طلایی یا نقره ای استفاده می شود. 

مخمل بافی

پارچه های مخمل از دیرباز پارچه هایی درباری بوده و ارزش زیادی داشته اند. بافت این پارچه در ایران سابقه ای طولانی دارد و یزد یکی از مهدهای مخمل به شمار می رود. امروزه از این پارچه در تهیه جانماز، کت و عبا، پرده و رویه مبل و صندلی، روتختی، کوسن، پرده و ... استفاده می شود.

* استان اصفهان

سیم کشی، زرکشی، زربافی، گلابتون دوزی، پولک دوزی، زنجیره بافی، قالی بافی، نساجی، قالی کاشان، قلمکار سازی، خاتم سازی اصفهان، ساخت و قلمزنی فرآورده های مسی و برنجی، منبت کاری، نمد مالی، گیوه بافی و گیوه دوزی، عبا بافی در نایین، سفال و سرامیک سازی، پوست و پوستین دوزی، ملیله سازی، سکمه دوزی و قلاب دوزی، نگارگری در اصفهان، نقره سازی، مینا کاری اصفهان، کاشی سازی، طلا کوبی روی فولاد، قفل سازی، لاکی روغنی، قلمدان سازی، جلد سازی، قاب آئینه، سوزندوزی اصفهان، صحافی، ضریح سازی، فیروزه کوبی